Młyn Własna .

 Początki osadnictwa na terenie wsi Własna sięgają XV wieku. W 1439 roku została odnotowana działalność kuźnicy Jurga (Jurgowskiej), będącej własnością rodziny Koziegłowskich. Pod koniec XV wieku (1497 r.) pracował w niej kuźnik Andrzej Brusiek (Brusyek). Położenia tej kuźnicy źródła dokładnie nie określają, lecz najprawdopodobniej znajdowała się ona w tym miejscu, gdzie w następnym wieku funkcjonowała kuźnica Własna. Tak więc osada na pewno istniała już w II połowie XVI wieku. Wtedy to jedno ze źródeł poinformowało o założeniu kuźnicy Własna przez Andrzeja Swanka w 1563 roku. Dokument ten podał, że: „Andreas Czwaniek, który założył wytwórnię żelaza nad rzeką Camienica w miejscu nazwanym „Wlosna”, otrzymał różne przywileje i prawo szukania metalu”. Kuźnica ta została odnotowana też w „Lustracji województwa krakowskiego 1564 r.” Lustratorzy m.in. zapisali taką informację: „Ukazał kuźnik przywilej na kuźnicę w lesie nazwanym Włoszna na rzece Kamienicza, nadto posiadał trzy stawy obok rzeki, że na jednem będą 2 piece dymarskie, a na drugim młot, a trzeci staw na wierzchu dla zatrzymania wody…” Kuźnica Własna, zwana również od swego założyciela kuźnicą Swankowską bądź Szwankowską, była jednym z większych zakładów hutniczych w starostwie olsztyńskim. Drugim po kuźnicy Osiny. Od początku posiadała 2 piece dymarskie, a w 1581 roku miała 6 kół napędowych i zatrudniała 22 robotników. Już w 1582 roku przeszła w ręce szlacheckie (Ociescy, Małuscy).

Kuźnica Swankowska należała do parafii Koziegłowy i według wizytacji z lat 1598 i 1618 dawała daninę na rzecz miejscowego proboszcza w wysokości jednego wozu żelaza rocznie. Ostatnim właścicielem tej „fabryki” żelaza był Mikołaj Wolski, od 1613 roku starosta olsztyński. Jeszcze przed śmiercią (1631r.) Wolski zlikwidował kuźnicę Własną (również Zawadę i Nieradę), ze względu na powycinane lasy i brak drewna do palenia w piecach dymarskich. Po upadku kuźnicy Własna w 1630 roku, na gruntach należących do niej lokowano wioski i założono młyn wodny. Zaś pozostałe włości włączono do dworu w Poczesnej, tworząc później z nich folwark Klepaczka. Po raz pierwszy Własna jako wioska została wzmiankowana w 1619 roku wśród miejscowości należących do parafii Koziegłowy. Nazwa osady pochodzi od lasu Wlostna (mylnie zapisanego jako Wlostwa), wymienionego w dokumencie króla Kazimierza Wielkiego z 1341 roku. Dawniej Własną źródła określały też Kuźnicą Własną, Kuźnicą Swankowską, Włoszną i Włosną. W czasach I Rzeczypospolitej osada znajdowała się w granicach klucza Poczesna starostwa olsztyńskiego (powiat lelowski, województwo krakowskie). Pod względem administracji kościelnej Własna najpierw należała do parafii Koziegłowy, później Poczesna, a od 1911 roku do parafii Starcza.

Przed 1660 rokiem w wiosce żyło 13 gospodarzy (4 kmieci i 9 zagrodników), natomiast w wymienionym roku było tylko 7 chłopów (2 kmieci i 5 zagrodników). Kmiecie pracowali na pańskim polu 3 dni sprzężajne w tygodniu, a zagrodnicy 2 dni piesze. W dobie Sejmu Wielkiego (1788 – 1792) znajdowały się we Własnej: młyn (właściciele – rodzina Szyjów), karczma i stary browar. W 1787 roku osada liczyła 102 mieszkańców, w tym 4 Żydów. Dwa lata później (według Taryf i tabel podymnego) w 19 domach (karczma żydowska, młyn, 15 chałup o 1 gospodarzu, 1 dom o 2 gospodarzach oraz 1 bez gruntu i ogrodzenia) mieszkało 81 osób (41 mężczyzn, 40 kobiet). W tej liczbie 3 ludzi to wyznawcy judaizmu. Inne źródło (Spis ludności parafiami z lat 1790 – 1792) podaje, że w wiosce stało 18 zabudowań, w tym 1 dom strażnika konnego komory częstochowskiej i 1 zagroda żydowska. W budynkach owych żyło 97 ludzi (52 mężczyzn, 45 kobiet), w tym 9 starozakonnych. W 1791 roku wieś miała 18 domów i 98 mieszkańców (52 płci męskiej, 46 płci żeńskiej), w tym 3 szlachciców i 11 wyznawców religii mojżeszowej. Żydzi należeli do kahału w Janowie.

W 1827 roku we Własnej żyło 237 osób w 21 budynkach mieszkalnych, a w 1893 roku w 38 zabudowaniach (z młynem i karczmą) było 283 mieszkańców, z tego w młynie zamieszkiwało 13. Mieszkańcy Własnej, Starczy i Łyśca pod koniec XIX wieku czynili starania o przynależność do istniejącej od 1870 roku parafii Kamienica Polska, ze względu na bliższą odległość do tamtejszego kościoła niż do Poczesnej. W aktach dekanatu częstochowskiego zachowała się prośba chłopów Własnej z 1884 roku, którą podpisało 20 osób. W 1933 roku obszar wioski wynosił 269 hektarów, w tym 138 ha ziemi ornej. W 49 domach, jakie wówczas we wsi stały, żyło 378 ludzi (178 mężczyzn, 200 kobiet). W tym okresie w miejscowości funkcjonowały: młyn wodny i ochronka. Ochronka, czyli przedszkole została założona w roku szkolnym 1922/1923. Młyn wodny, stojący przy końcu wsi nad Kamieniczką, początkowo należał do rodziny Szyjów (XVIII i XIX w.), później zarządzali nim Morawcowie, następnie Nowaki, a w końcu Imiełowscy. Stary drewniany młyn spłonął w 1935 roku. Nowy murowany obiekt wybudowano jeszcze przed II wojną światową. Jedyny na omawianym terenie młyn gospodarczy zaprzestał pracy w 1991 roku i w dalszych latach jego zabudowania popadły w ruinę.Żródło www.gmina-starcza.pl/mapka/4