Łączna liczba wyświetleń

niedziela, 14 kwietnia 2024

BOREK.

 BOREK.

Bór - to stary las iglasty. Borek - to namiastka tego pierwszego. Czyżby istniejące kiedyś lasy sosnowe miały przynieść nazwę obecnej miejscowości Borek? Pierwsza wzmianka o Borku, czyli zapisy w księgach kościelnych parafii Poczesna z 1793 roku dotyczyły parafian z folwarku Borek. Folwark - to duże prywatne gospodarstwo rolne. Borek dzięki temu w dziewiętnastym wieku miał swoje znaczenie. Na terenie folwarku, oprócz typowej działalności rolniczej, czynne były także browar oraz gorzelnie. W tym okresie w folwarku pracowały między innymi osoby o następujących nazwiskach: zarządcy Mastalerz (żona z Kuśmierskich), Jasiński (żona z Otockich), Czerwik oraz pracownicy Cierpiał, Cichoń, Machoń, Placek, Zatoński, Cholewa, Fazan. Były to całe rodziny, które mieszkały na terenie folwarku w tzw. czworakach. Teren tamtego gospodarstwa, to obecna lokalizacja przedsiębiorstwa „Osiny" oraz fabryki dachówek „Unibet". Drogi Poczesna - Poraj w tamtych latach nie było. Świadkowie tamtych czasów - to potężne dęby, zasadzone zapewne z woli właściciela folwarku. Jeden, rosnący na obecnym terenie GS-u w Borku, wita na wjeździe. Dwa pozostałe w okolicach przystanku autobusowego „65" i ,68" pokaleczone przez ludzi.

Te dęby to pomniki przyrody, a zarazem jeszcze żywe elementy historii tego miejsca. Dlatego należy im nadać szczególną ochronę. Folwark w swojej działalności przetrwał do pierwszych lat dwudziestego wieku. W tym czasie został zakupiony przez przedstawicieli kapitału francuskiego. Borek został siedzibą dyrekcji pionu górniczego Huty Bankowej z Dąbrowy Górniczej. Z racji tego wyboru miejsce to staje się bardzo ważnym punktem rozwoju przemysłowego naszego regionu. Wokół dyrekcji tworzy się infrastruktura przemysłowa. Powstają warsztaty mechaniczne, stolarnia, kuźnia, zajezdnia parowozowa, zajezdnia samochodowa. Borek tętni życiem. Jest także miejscem działalności orkiestry dętej, która walczy w tym okresie o prymat pierwszeństwa w rejonie częstochowskim. Po chwiej wojnie światowej rola Borku, jako ważnego ogniwa przemysłowego wzrasta.

Do 1955 roku to w dalszym ciągu siedziba dyrekcji Kopalni Rud żelaza, a później dużego wydziału produkcji metalowej. Zajezdnia samochodowa staje się dużą samochodową bazą. W Borku opracowano pierwsze prototypy „Osinobusa" tzw. „Stonki". Zawód kierowcy staje się zawodem wielu rodzin, tak było wprzypadku braci Wróblów z Borku. W latach sześćdziesizitych w dużym budynku świetlicy funkcjonuje kino zakładowe, jako jedno z trzech w powiecie częstochowskim. Komu młodość przypadła na te lata, nie zapomni czwartkowych projekcji filmowych przy pełnej sali. Miejsce to było centralnym punktem spotkań dla młodzieży okolicznych miejscowości. Oprócz kina dobrze funkcjonowała biblioteka. Odbywały się cykliczne imprezy kulturalne, sportowe, zabawy dla dzieci, dorosłych. W Borku miał swoją siedzibę bardzo popularny zespół wokalno -muzyczny big-beatowy. Borek to także wieś, poza miejscem opisanym powyżej dzisiejsze ulice: Przemysłowa, Cicha i Górnicza. Wieś Borek powstała w okresie międzywojennym w wyniku nadań ziemi gminy Poczesna oraz w oparciu o duże powiązania z własnością gruntów wsi Osiny. Pierwsi mieszkańcy to: Głowaccy, Czyżowie, Tekielowie, Cabanowie. Wróblowie, Kitowie, Pindowie, Muchlowie, Kowalscy.

Autor: Szczepan Szumera

Źródło: Miesięcznik ,, Spoiwo" , Wydanie Samorządowe Gminy Poczesna, nr4 (91), kwiecień 2003r

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

„Tkacz" sprzedany na licytacji. 1932r