Nierada.

 Nierada.

Pierwsze wzmianki o kuźnicy w Nieradzie pochodzą z 1620 roku. Na początku XVII w. wieś Radziątków (dawna nazwa wsi) leżała na terytorium parafii św. Jana Chrzciciela w Poczesnej i jest wymieniana w jej dokumentach. W I Rzeczypospolitej wieś leżała w powiecie lelowskim w województwie krakowskim.
W wyniku II rozbioru Polski Nierada znalazła się w granicach Prus, w prowincji Prusy Południowe. Leżała w powiecie częstochowskim, w departamencie łęczyckim, następnie piotrkowskim, a od 1798 roku w departamencie kaliskim. W 1789 roku wieś zamieszkiwało 49 kmieci. W latach 1807–1815 Nierada leżała w Księstwie Warszawskim, w powiecie częstochowskim, w departamencie kaliskim. Po Kongresie Wiedeńskim znajdowała się w Królestwie Polskim, w powiecie częstochowskim, w obwodzie wieluńskim, w województwie kaliskim, od 1837 roku w guberni kaliskiej Imperium Rosyjskiego. W 1827 r. we wsi było 38 domów, 383 mieszkańców[. Od 1867 roku wchodziła w skład powiatu częstochowskiego w guberni piotrkowskiej. Od 1868 do lat 70. XIX w. wchodziła w skład gmina Bargły, następnie gminy Kamienica Polska.
W 1886 r. wieś leżała w gminie Rększowice, miała 67 domów i 429 mieszkańców[. W wyniku odzyskania niepodległości przez Polskę w 1918 roku znalazła się w granicach II Rzeczypospolitej, od 1923 roku w gminie Poczesna w powiecie częstochowskim w województwie kieleckim. W dwudziestoleciu międzywojennym w okolicach Nierady działała kopalnia rud żelaza „Maria”. Wieś była zamieszkana przez około 1000 osób.
W roku 1939 dekretem Adolfa Hitlera z 8 października 1939 roku teren Nierady został wcielony do Rzeszy.
W 1939 roku podczas inwazji Niemiec na Polskę doszło we wsi do zbrodni niemieckiej. Wehrmacht rozstrzelał mieszkańców wsi jak i uchodźców wojennych przebywających we wsi (Szymon Datner: „55 dni Wehrmachtu w Polsce”, Warszawa 1967).
Miejscowość w trzech czwartych została spalona przez wojska niemieckie. Był to wynik prowokacji. Żołnierze hitlerowscy urządzili strzelaninę, oznajmiając później dowódcom, że to Polacy ich ostrzelali. Po podpaleniu mieszkańcy Nierady zaczęli uciekać. Wtedy Niemcy pojmali około 30 mężczyzn, ustawili ich w rząd i zaczęli bagnetami osadzonymi na karabinach kierować w morze płomieni. Zmienili jednak zamiar i postanowili wszystkich rozstrzelać. Uratował się tylko jeden z mieszkańców wsi - Antoni Rogacz, który rzucił się do ucieczki i zdążył ukryć się w zaroślach. W wojnie obronnej 1939 roku w oddziałach partyzanckich Armii Krajowej, w konspiracji, w tajnym nauczaniu uczestniczyło 256 synów i córek pocześniańskiej ziemi. W różnych formach walki z wrogiem polegało 26 żołnierzy i partyzantów. Okupanci rozstrzelali 13 mieszkańców, 37 zamordowali w obozach koncentracyjnych. Ponad 60-ciu mieszkańców gminy Poczesna zostało wywiezionych na przymusowe roboty do III Rzeszy. Ta wielka danina krwi upamiętniona została zbiorowymi mogiłami na cmentarzach w Poczesnej, Wrzosowej i w Nieradzie.
Pierwszą powojenną inwestycją w Nieradzie była radiofonizacja - wiosną 1950 roku. Mieszkańcy chętnie przystąpili do społecznej pracy. W 1951 roku powstała wreszcie droga przez wieś o nawierzchni tłuczniowej. Dzięki temu można było dogodniej dojechać do Kamienicy Polskiej, Hutek, Częstochowy. Łatwiejszy był także dojazd do kopalni, w których pracowało wielu mieszkańców wsi. Kopalnie przynosiły wsi możliwości nowego życia. Dzięki temu poprawiły się warunki bytowania. W 1957 roku w Nieradzie ruszyły nowe inwestycje - elektryfikacja i równocześnie budowa nowej szkoły. Do 1958 roku, przez cztery lata, była we wsi siedziba Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej. W wyniku nowego podziału Nierada administracyjnie zaczęła należeć do Hutek. W 1959 roku Ochotnicza Straż Pożarna rozpoczęła budowę remizy. Zaplanowano tam miejsce nie tylko na sprzęt strażacki, ale i na świetlicę, mieszkanie, wielką nowoczesną salę widowiskową. Z budową związane były olbrzymie koszty, w połowie musiały oprzeć się na dotacjach społecznych. Wiosną 1963 roku inwestycje następowały jedna za drugą. Trudno było uwierzyć, że to ta sama wieś, co trzydzieści lat wcześniej. W Nieradzie było już ponad sto murowanych pięknych domów, a każdy wieloizbowy. Wokół prężnie rozwijał się przemysł rudziany. Ludzie ciężko, lecz godnie pracowali i godnie zarabiali. Rodziny zaczęły żyć dostatnio i wygodnie oraz perspektywicznie urządzano mieszkania. Pracą w polu zajmowali się nieliczni, bo ziemia się nie zmieniła. Dalej była ta sama, piaszczysta i nieurodzajna. W 1964 roku do Nierady dotarł rurociag wodny, oddano do użytku gmach remizy Ochotniczej Straży Pożarnej. Już wówczas mieszkańcy zauważyli jak wiele milionów złotych poszło na to, żeby miejscowość mogła żyć nie tylko lepiej, ale także z pełną nadzieją, że każdy kolejny rok będzie lepszy, dostatniejszy. O licznych sukcesach zadecydował także udział mieszkańców tej ambitnej wsi, mającej trudności w latach międzywojennych. Każdej pracy towarzyszyła świadomość, w jakich czasach się żyje, dla kogo się wszystko robi. Większość wiedziała, że słowo ojczyzna, państwo oznaczało po prostu codzienne życie, codzienne sprawy.
Od listopada 1976 roku w Nieradzie odprawiana była niedzielna msza św. w salce katechetycznej przez księży dojeżdżających z Poczesnej. Efektem wielu pism i wizyt w urzędach delegacji z Nierady, proboszcza z Poczesnej ks. Fortunata Nowaka i interwencji Kurii Diecezjalnej było pozwolenie na budowę kaplicy mszalnej, wydane 27 marca 1981 roku. Biskup Franciszek Musiek dokonał poświęcenia gotowego już, choć jeszcze niewykończonego zupełnie kościoła. W tym czasie utworzony został na miejscu cmentarz. Parafię erygował biskup Stanisław Nowak 1 sierpnia 1985 roku, wyłączając jej teren z parafii w Poczesnej.

Historia szkoły podstawowej w Nieradzie. Od 1932 roku kierownikiem szkoły była pani Maria Ferlińska. Zajęcia odbywały się w jednej izbie o powierzchni 47 m² i wysokości 2,90 m. Była to szkoła czteroklasowa. Uczniowie zasiadali w sześciu długich, prostych, pobejcowanych ławkach. W każdej ławie mogło zmieścić się dziesięcioro dzieci. Na ścianach wisiały obrazy z rosyjskimi napisami, pamiętające czasy cara Mikołaja. Dzieci uczyły się na dwie zmiany. W takich warunkach zajęcia lekcyjne odbywały się do rozpoczęcia drugiej wojny światowej. Frekwencja uczniów była bardzo różna. Dzieci opuszczały zajęcia w czasie wzmożonych prac polowych, a także z braku odpowiedniego ubioru w chłodniejsze, zimowe dni. Po zakończeniu działań wojennych nauczanie odbywało się w pomieszczeniach udostępnionych przez prywatnych właścicieli.
W 1951 roku wyremontowano dwie klasy szkolne z funduszy Gromadzkiej Rady Narodowej w Hutkach. Przy budynku remizy strażackiej złożono barak przeznaczony na pracę szkoły. W salach lekcyjnych nie było żadnego ogrzewania bądź też piece wymagały remontu. Brakowało dwudzielnych ławek, tablic, krzeseł, stołów, umywalek, miednic. Szczególnie w chłodne i mroźne dni odczuwalny był brak dubeltowych okien, szyb w oknach. Na jednym z budynków, gdzie znajdowała się izba lekcyjna przeciekał dach. Brakowało miejsca na składowanie opału. Bardzo ubogie było wyposażenie szkoły w pomoce dydaktyczne. Brakowało pomocy naukowych do geometrii, fizyki, chemii, gimnastyki. Nie było nawet szafy na akta szkolne. Dzieci mogły korzystać ze świetlicy szkolnej, w której odbywały się także kursy dla dorosłych. W 1953 roku szkoła mieściła się w trzech budynkach - dwa wynajęte. W budynku własnym szkoły mieściły się dwie sale lekcyjne, kancelaria i mieszkanie kierownika szkoły. Widoczne były nadal liczne braki. W salach, w kancelarii oraz w części mieszkalnej nie było podłóg. Pomieszczenia te wymagały remontu. Brakowało studni, piwnicy. Podwórko szkolne wraz z boiskiem szkolnym zajmowało około 440 m². Wymagało ono ogrodzenia. Zakupiono około 30 drzewek owocowych do ogródka szkolnego. Zajęcia lekcyjne odbywały się również w salach wynajętych: u państwa Kołodziejczyk o wymiarach 7m x 5m x 3m i pana Bolesława Cierpiała o wymiarach 5m x 5m x 3m. Pierwsze pomieszczenie wymagało pomalowania, przebudowy pieca kaflowego, odnowienia drzwi frontowych. Nie posiadało okien zimowych. Na wyposażeniu drugiej sali nie było żadnego pieca do ogrzewania pomieszczenia.
W lutym 1954 roku przedłożony został projekt budowy nowej szkoły. Szkoła Podstawowa w Nieradzie została oddana do użytku w roku 1958. Kierownikiem szkoły był wówczas pan Seweryn Gajewski. Budynek szkolny wykonano na rzucie dwutraktowym. Na parterze rozlokowano administrację szkoły, dział wychowawczo - oświatowy, salę gimnastyczną z rozbieralnią i natryskami, salę fizyki oraz mieszkania tercjana. Na pierwszym piętrze urządzono sale lekcyjne, pokój pomocy naukowych, pokój nauczycielski, skład sprzętu szkolnego oraz mieszkanie kierownika szkoły. Budynek ogrzewano piecami kaflowymi. Architekturę budynku utrzymano w typie osiedla wiejskiego.
Źródło: http://korwinow.com/index/Nierada/d/32/p/99 https://pl.wikipedia.org/wiki/Nierada