Krakowska 16 (Częstochowa) , budynek pochodzący prawdopodobnie z XVII w. W okresie dawnej Rzeczypospolitej należał do posiadłości → wójtostwa częstochowskiego. Po rozbiorach tereny, na których znajdował się, stały się własnością rządową. Wymieniany jako oberża „Podmurek” przy ul. Krakowskiej w opisie nieruchomości Dobra Ziemskie Wójtostwa Częstochowa z 1837; w dokumencie tym mowa jest o „[…] Oberży Podmurek czyli Stare Wójtostwo zwanej z placem i ogrodem przy ulicy dawnej Krakowskiej położonej [...]”. W tr. posiadłości te wykupił → Edward Wyttek. Według Franciszka Sobalskiego nazwa oberży „Podmurek” pochodziła od jej usytuowania w stosunku do murów miejskich. Oberża położona była z całą pewnością tuż pod murami miejskimi, okalającymi obszar Starej Częstochowy, być może u bramy miasta. W końcu XIX w. i początkach XX w budynku, który był własnością miasta mieścił się szpital, później (przed 1914 i w czasie I wojny światowej) szkoła ogólnomiejska, kierowana przez → Augusta Reszkego, a także od 1916 kursy wieczorowe dla terminatorów rzemieślniczych). Później funkcjonowały tu inne szkoły: w latach 20. i 30. Publiczna Szkoła Powszechna nr 23, od 3 IX 1940 Polska Szkoła Powszechna nr 23, a od 21 I 1941 także Ukraińska Narodowa Szkoła. Od 30 VIII 1939 budynek stał się siedzibą → Straży Obywatelskiej (SO); prowadzono tu zapisy chętnych do wstąpienia w szeregi SO. Od 1945 ponownie funkcjonowała tu Publiczna Szkoła Powszechna nr 23. Od końca lat 40. usytuowane było tu Archiwum Miejskie Częstochowy. Obecnie w budynku znajdują się zakład pogrzebowy oraz sklepy.
Juliusz Braun, Częstochowa. Rozwój urbanistyczny i architektoniczny, Warszawa 1959, s. 25; Franciszek Sobalski, Dawne Archiwum Miejskie Częstochowy. Wydawnictwo AJD w Częstochowie, Częstochowa 2005, s. 47, 48, 49; – Bolesław Kurkowski, Z krwawych dni Częstochowy. Wspomnienia o zbrodni Wehrmachtu z 4 września 1939, Częstochowa 2009, s. 29; – „Goniec Częstochowski” 1916, nr 228, s. 3; – Handlowiec. Kalendarz dla spraw handlu i przemysłu m. Częstochowy na 1914 r., [Częstochowa 1914?], s. 193 (wykaz nieruchomości); – Książka adresowa m. Częstochowy 1947, Częstochowa 1947, s. 53.
Autor: Juliusz Sętowski
Źródło: https://encyklopedia.czestochowa.pl/hasla/krakowska-16
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz