O rudach żelaznych na ziemiach b. Królestwa Kongresowego. Odczyt wygłoszony przez inż. górn. Stanisława Kontkiewicza (syna) w dniu 13 kwietnia na zebraniu Koła w Dąbrowie Górniczej (frag.) Część1. Warunki górniczo-hutnicze.

 O rudach żelaznych na ziemiach b. Królestwa Kongresowego. Odczyt wygłoszony przez inż. górn. Stanisława Kontkiewicza (syna) w dniu 13 kwietnia na zebraniu Koła w Dąbrowie Górniczej (frag.)

Część1. Warunki górniczo-hutnicze. System odbudowy jest bardzo prosty. Pole górnicze przygotowuje się przez zgłębienie szeregu szybików o przekroju jeden na półtora metra, oddalonych od siebie o 40 do 50 mtr. Szybiki łączą się ze sobą chodnikiem głównym, od którego co 10 do 12 mtr. prowadzone są pod kątem prostym, lub zbliżonym do prostego, chodniki odbudowy. Długość chodników odbudowy wynosi 50 mtr. Utworzone w ten sposób filary długie na 50 mtr. szerokie około 10 mtr. odbudowywa się zabierkami, posuwając się ku chodnikowi głównemu. Odstawa rudy pod ziemią dokonywa się kubłami drewnianeini o pojemności mniej więcej 125 klg. Na powierzchnię kubły są wyciągane ręcznie lub też przy większych głębokościach za pomocą konnyęh kieratów. Wobec tego, że warstwy rudonośne składają się przeważnie z iłów lub łupków gliniastych, zużycie drzewa do odbudowy jest znaczne. Wynosi ono średnio 0 05 mtr3. na 1 tonnę wydobytej rudy. Dopływ wody przeważnie jest duży i nawet na niewielkich kopalniach dochodzi do 3 mtr3. na minutę. Największe trudności techniczne stanowi zgłębienie szybów, gdyż w wielu miejscach warstwy rudonośne pokryte są piaskami wodonośnemi. Pomimo że rudy zalegają w skałach miękićh, jednak przy odbudowie ich konieczne jest używanie materjałów wybuchowych. Część rud (np. w okolicach Częstochowy i w wielu wypadkach rudy jurajskie obszaru Kielecko Radomskiego) zalega tak płytko, że możliwem staje się odkrywkowe wydobywanie rudy. W celu zastosowania systemu odkrywkowego także i dla większych głębokości na jednej z kopalń pod Częstochową zastosowano tytułem próby mechaniczne zdejmowanie warstw pokrywających pokład rudy za pomocą czerpaka łyżkowego o pojemności 2 tonn. Czerpak ten ' umieszczony jest na spodzie odkrywki, posuwa się po pokładzie i zbiera warstwę iłu obnażając rudę. Zebrany ił wyrzuca obok, zapełniając nim sąsiednie doły, pozostałe po poprzedniej odkrywce. Bezpośrednio za czerpakiem postępują górnicy, którzy zrywają rudę i ładują ją do żelaznych kubłów z ruchomemi dnami o pojemności 1 tonny. Kubły te podnosi następnie kran umieszczony przy odkrywce i wypróżnia je do stojących obok wózków. System ten dał bardzo dobre rezultaty. Dotychczas czerpak pracował na głębokościach do'6 metrów, sądzę jednak, że przy odpowiedniej konstrukcyi czerpaka można będzie go zastosować i przy większych głębokościach.

Źródło: CZASOPISMO GÓRNICZO-HUTNICZE Zeszyt VI. Warszawa — Kraków, Czerwiec 1919. Rok IV.