Akta notarialne jako źródło badań genealogicznych.

 Akta notarialne jako źródło badań genealogicznych.

Ustalenie właściwych koligacji rodzinnych to żmudny, wieloletni proces poszukiwania właściwych dokumentów. Okazuje się, że można rodzinną genealogię otrzymać niejako „na tacy” - w postaci wyciągów z akt cywilnych przygotowanych na potrzeby procesu sądowego. Taki dokument zachował się w archiwum rodzinnym Michaliny Franciszki Kuśnierczyk, córki (z drugiego małżeństwa) Franciszka Kuśnierczyka, wójta gminy Kamienica Polska. Chodzi o pismo adwokata Stanisława Gawrońskiego z Częstochowy (adres: al. Najświętszej Marii Panny 62), pełnomocnika Moniki Cianciary, do Sądu Grodzkiego w Częstochowie. Monika Cianciara wystąpiła jako powódka w sprawie działów po zmarłych Franciszku i Florentynie Kuśnierczykach (swoich rodzicach). Wartość spadku oceniono w latach 30. XX w. na 7 tysięcy złotych. Były to: 1) działka gruntu wielkości pół huby z domem i zabudowaniami gospodarczymi sąsiadująca z gruntami Fazana z jednej i gruntami spadkobierców Józefa Świerczyńskiego z drugiej strony, 2) działka lasu o powierzchni 2 mórg i 150 prętów 3) działka gruntu o powierzchni 3 mórg i 62 prętów między gruntami Jana Cianciary oraz Zygmunta Walenty i spadkobierców Józefa Walenty 4) działka gruntu o powierzchni 2 mórg położona miedzy gruntem Józefa Zajdla i Jana Cianciary, 5) osada włościańska Wanaty o powierzchni 9 mórg 153 prętów.

Po spadkodawcach pozostali następujący spadkobiercy: 1) syn Józef z żoną Rozalią i dziećmi: córką Marią Magdaleną (Paruzel), synem Tadeuszem, córką Czesławą Florentyną (Nowotną), synem Włodzimierzem, córką Jadwigą Józefą, córką Wandą Heleną, synem Wojciechem Kazimierzem 2) syn Piotr 3) syn Stanisław 4) syn Leon 5) syn Antoni z żoną Agnieszką i dziećmi : córką Marianną (Pilc), synem Stanisławem Andrzejem, synem Henrykiem Grzegorzem, 6) córka Maria (Rycombel), 7) córka Emilia (Pusz), 8 córka Monika (Cianciara), powódka, nadto z drugiego małżeństwa (z Michaliną z Chłądzyńskich) córka Michalina Franciszka.

Monika Cianciara nabyła prawa do spadku od Marii Rycombel, Leona Kuśnierczyka, Emilii Pusz, Piotra Kuśnierczyka (na mocy ugody sądowej z 11 IX 1919), praw do spadku ustąpiła jej także wdowa po Antonim Kuśnierczyku, Agnieszka, a praw do dożywocia Michalina z Chłądzyńskich. O spadek ubiegali się : 1) Monika Cianciara (po ojcu i matce), 2) Józef Kuśnierczyk (z dziećmi) 3) Stanisław Kuśnierczyk ( z synami Stanisławem, Kazimierzem i Leonem). „ Ponieważ majątek spadkowy pomiędzy wszystkimi spadkobiercami w naturze podzielić się nie da a w rękach powódki skupia się większa część praw spadkowych, powódka uważa za racjonalne przyznanie na własność dzieci po Józefie i Stanisławie Kuśnierczykach tzw. pół huby o powierzchni 5 mórg z budynkami , a pozostały majątek przyznać na własność powódce”. Na biegłych Monika Cianciara zaproponowała: Nikodema Klara, Józefa Zajdla, i Antoniego Zajdla, wnioskowała o to, by sąd opatrzył wyrok rygorem natychmiastowej wykonalności. Jako załączniki przedstawiła pełnomocnictwo, świadectwa zgonów i urodzin 18 osób ( odpisy z metryk poświadczone przez proboszcza ks. Lucjana Kaczmarzyka 2 kwietnia 1936 r. ), protokoły uchwaleń rady familijnej dotyczące nieletnich dzieci po Józefie Kuśnierczyki i Stanisławie Kuśnierczyku, wypisy z aktów notarialnych notariuszy Kossa (nr rep. 1827/1933) i Jarczewskiego (nr rep.163/1936) oraz zaświadczenie Zarządu Gminy Kamienica Polska. Pismo do Sądu Grodzkiego datowane jest na 16 maja 1936 r. Zaświadczenie z Zarządu Gimy wymienia majątek nieruchomy po Franciszku i Florentynie z Najgebauerów: na gruntach dworskich wsi Kamienica Polska nabyte aktem z 14 III 1878 pół huby z budynkami, aktem z 24 IX 1901 2 morgi 150 pr. lasu i 3 morgi 62 pr. ziemi, nabyte 22 X 1901 2 morgi ziemi, we wsi Wanaty nabyta aktem z 20 V 1879 osada włościańska pod nr 1 o powierzchni 9 morgów 153 pr. Zaświadczenie podpisali wójt Józef Brzozowski i sekretarz Bronisław Maj.

Urządzenie opieki prawnej nad nieletnimi Kazimierzem Józefem i Leonem Zygmuntem, synami pozostałymi po zmarłym 17 lipca 1932 r. Stanisławie Kuśnierczyku oraz opieki nad nieletnimi dziećmi po zmarłym 7 marca 1928 Józefie Kuśnierczyku, Włodzimierzem, Jadwigą, Wandą i Wojciechem, odbyło się w Sądzie Grodzkim w Częstochowie 14 IV 1934 r. W skład rady familijnej wchodzili: z linii ojca Jan Cianciara (szwagier ), Antoni Pilc (powinowaty) i Boleslaw Pusz (siostrzeniec), z linii matki: Antoni Zajdel (brat cioteczny), Józef Zajdel (brat cioteczny), Józef Mader (brat). Rada familijna uchwaliła, by główną opiekunką nieletnich Kazimierza i Leona była matka Bronisława, zaś w przypadku dzieci Józefa - ich matka Rozalia. Opiekunem przydanym w obu przypadkach został Jan Cianciara, mąż Moniki.

Źródło: ”Korzenie” 1/2013 (84), s. 17