MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE O KAMIENICY POLSKIEJ

 MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE O KAMIENICY POLSKIEJ

W latach XIX wieku przybyli do Kamienicy Polskiej z Czech (Cesarstwa Austro-Węgierskiego* ) tkacze koloniści. Do osiedlenia w Królestwie Polskim zachęciły ich lepsze warunki niż we własnym kraju, bowiem rząd zapewniał przybywającym z zagranicy liczne przywileje, np. zwolnienie od czynszu na 6 lat, od służby wojskowej, od cła na przywożone mienie. Ponadto w Królestwie Polskim istniały godziwe warunki zbytu oraz wywozu towarów na olbrzymi rynek rosyjski, w przeciwieństwie do Czech, gdzie zbyt towarów był utrudniony przez wysokie cła narzucane przez państwa ościenne, a także konkurencję wyrobów angielskich.

Tkaczka z Kamienicy Polskiej - Józefa z Holeczków Dojwowa. Lata 70. XX w.

Tkacze czescy odkupili majątek Sadowskich, właścicieli ziemskich, i dzieląc zakupioną ziemię między siebie osiedlili się i rozpoczęli wytwarzanie sukna**. Nie zajmowali się oni jednak zbytem, gdyż rolę tę spełniali ‘składnicy’ tzn. kupcy udzielający chałupnikom kredytu w postaci przędzy bawełnianej […] najprawdopodobniej właśnie składnicy byli emitentami papierowych pieniędzy zastępczych, zmuszeni do wypuszczania swoich kwitów z powodu braku drobnego pieniądza. Autor opracowania [w przypisie: A. Radłowski, Chałupnicy – tkacze wsi Kamienica Polska, „Ziemia Częstochowska”, T. II, Częstochowa 1938, s. 45- 11] stwierdza, że w Kamienicy Polskiej w 1844 roku funkcjonowało 6 składników, w tym Żydów, a 95% tkaczy, to jest 300 chałupników, korzystało z ich usług. Dwadzieścia lat później wielkości te prawdopodobnie nie zmieniły się. Kwity składnika Szpigla*** były wycofywane do 1865 roku.
były wycofywane do 1865 roku.
Źródło: Aleksander Gąsiorski, Historia częstochowskiego pieniądza zastępczego 1861 – 1939, Częstochowa 1995, s. 27 – 28
* Dwuczłonową monarchię austro-węgierską Cesarstwo Austrii tworzyło dopiero od 1867 – przyp. red.
** Tkacze z Kamienicy Polskiej wytwarzali płótna – przyp. red.
*** Chodzi zapewne o Leopolda (Lejba) Szpigla (ok. 1825 – 1874) pochodzącego z Widawy, który w 1848 r. ożenił się z Joanną (Hają) z Kreutzberów (1823 – 1894) z Kamienicy Polskiej. Ich nagrobki zachowały się cmentarzu żydowskim w Częstochowie – przyp. red. Źródło: Kwartalnik ,,Korzenie” nr105 , R.: XXVIII 2/2018