Granice starostwa olsztyńskiego z księstwem siewierskim w rejonie Kamienicy Polskiej od końca XIV w. do XVIII w.

 Granice starostwa olsztyńskiego z księstwem siewierskim w rejonie Kamienicy Polskiej od końca XIV w. do XVIII w.

„W dokumencie z 1433 r. Władysław Jagiełło nadał Krystynowi z Koziegłów, kasztelanowi sądeckiemu dwa stawy na brzegu rzeki Kamienicy (Camyenycza) oraz dwie groble służące do zabezpieczenia tych stawów przed wylaniem wody, na brzegu w miejscu, gdzie rzeka Kamienica wpada do Warty, koło lasu Tusiec (Tuschecz) między wsią Rększowice, należącą do starostwa olsztyńskiego a wsią Siedlec, leżącą w dystrykcie koziegłowskim (w ziemi siewierskiej). Tym samym w dokumencie poświadczony został najbardziej na północ wysunięty odcinek granicy ziemi siewierskiej ze starostwem olsztyńskim, w miejscu gdzie rzeka Kamienica uchodziła do Warty.

Na wschód od tego cypla, po prawej stronie rzeki Warty, w pobliżu kuźnicy Osiny, znajdował się północno – wschodni narożnik ziemi siewierskiej i początek tego władztwa ze starostwem olsztyńskim. Terytorium należące do Osin graniczyło z księstwem siewierskim wzdłuż rzeki Warty, aż do kuźnicy Kamienicy. (…) Jak pokazują późniejsze źródła, zwłaszcza najstarsze z nich – opis granic wsi Rększowice z 1553 r. – dalej w kierunku zachodnim linia podziału starostwa olsztyńskiego z ziemią siewierską biegła wzdłuż rzeki Kamienicy, aż do kopca zwanego Narożnym, przy którym zbiegały się granice ziemi krakowskiej, ziemi siewierskiej i księstwa opolskiego.

Mapa Perthéesa - Mapa województwa krakowskiego (zawarte w nim Księstwo Siewierskie). Mapa województwa krakowskiego, 1787 r. (oryg.), 1795 r. (ryt.) miedzioryt, 80 x 70,5 cm (r. 68 x 59 cm), ok. 1:222 500 AGAD, AK 92 (Zb. SA 9) Źródło: http://www.rokmapy.pl/pl/galeria-map/200-rocznica-smierci-pertheesa/mapy-pertheesa http://www.rokmapy.pl/upload/images/(7)%20PL_1_403_AK%2092.jpg

Na tym odcinku jako znaki rozdzielające oba terytoria, prócz rzeki, służyły dodatkowo dużych rozmiarów kopce. W tym rejonie po stronie starostwa w średniowieczu i w pierwszej połowie XVI w. znajdowała się tylko wieś Rększowice, na terenie której w drugiej połowie tego wieku, a także w pierwszej połowie XVII powstały jeszcze inne osady: dzisiejsza wieś Wanaty (Weneci) oraz dwie kuźnice, przekształcone w wsie Zawada i Własna (założona przed 1563 r.). Odcinek rzeki Kamienicy od wsi Zawada do osady Własna w 1631 r. nosił nazwę Własna. Po stronie ziemi siewierskiej znajdowały się kuźnica Kamienica (powstała zapewne po 1433, a przed 1439 – 1440 r.) oraz wieś Siedlec.
Źródło: K. Nabiałek, Starostwo olsztyńskie od XIV do połowy XVII wieku, Kraków 2012, s. 126-127. Źródło: Kwartalnik ,,Korzenie” nr107 , R XXVIII , 4/2018r