Z życzeniami dla Marszałka Piłsudskiego.

 Z życzeniami dla Marszałka Piłsudskiego.

Józef Piłsudski obchodził imieniny tradycyjnie 19 marca. Był to dzień, gdy przybywały do niego delegacje z całej II Rzeczypospolitej, z dużych miast, miasteczek i wsi. Nie inaczej było w roku 1928. Mieszkańcy Częstochowy i okolic przygotowali dla marszałka na prezent pamiątkowy album.

Oprawny w czerwoną płócienną okładkę z kwiatowym motywem album rozpoczynał się artystycznie wykonaną kartą tytułową z owalnymi medalionami po bokach, po lewej stronie z wizerunkiem Jasnej Góry, a po prawej stronie herbu Częstochowy. Zaprojektował ją kpt. Jan Studencki. Na karcie napisano: Budzicielowi Ducha, Wodzowi i Naczelnikowi Narodu Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu w dniu jego imienin składają hołd i życzenia dokonania rozpoczętej pracy moralnego odrodzenia Narodu i Państwa Obywatele Częstochowy. Na odwrocie znalazła się kolejna dedykacja: Członkowie czynni Stowarzyszenia Pracy Społeczno - Wychowawczej imienia Marszałka J. Piłsudskiego składają Ci Komendancie, w Dziesiątą Rocznicę wskrzeszenia Niepodległości najwyższe wyrazy hołdu za pełen poświęcenia trud nad odbudową Państwowości Polskiej oraz wyrażają bezwzględne zaufanie i gotowość spełniania wszelkich Twych rozkazów.

Dalej zadeklarowano: W dowód najgłębszej czci postanawiają wznieść w Częstochowie Dom Kulturalno-Oświatowy, Przysposobienia Wojskowego i Wychowaniu( Fizycznego Twego imienia pod nazwą „Ognisko Obrony Niepodległości imienia Marszałka Piłsudskiego", jako żywy pomnik uczczenia X-tej rocznicy. Ta dedykacja, w odróżnieniu od przytoczonej na początku, datowana jest na 11 listopada 1928 roku. Oznaczać to mogło, że albumu nie udało się marszałkowi wręczyć w marcu i ofiarowano mu go przy najbliższej nadarzającej się okazji, a więc najwyraźniej 11 listopada tego samego roku. Po karcie tytułowej następują karty zapełnione stemplami i podpisami różnych częstochowskich instytucji samorządowych, związków, stowarzyszeń i zakładów pracy.

Listę na drugiej karcie w albumie otwiera prezydent Częstochowy Romuald Jarmułowicz, a po nim ławnicy, przedstawiciele Wydziału Powiatowego Sejmiku Częstochowskiego, Zarządu Związku Okręgu Straży Pożarnych, Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej, Prezydium Rady Miejskiej, Towarzystwa Rzemieślniczego Okręgowego, poszczególnych cechów, Klubu Ogólno Sportowego „Victoria 1922", Związku Młodzieży Polskiej Miejskiej, Związku Powstańców Śląskich, Związku Harcerstwa Polskiego, Związku Strzeleckiego, Narodowej Partii Robotniczej Lewica, Częstochowskiego Klubu Sportowego, Stowarzyszenia Przemysłowców i Kupców, Związku Urzędników Kolejowych, Związku Oficerów Rezerwy, Straży Ogniowej Ochotniczej oraz Ligii Morskiej i Rzecznej. Na kolejnych stronach podpisali się uczestnicy uroczystej akademii w sali Straży Ogniowej, akademii Związku Strzeleckiego, a także uroczystych obchodów w fabrykach „Częstochowianka", „Stradom", „Warta" oraz w hucie „Raków".

Uroczysty obchód odbył się także w sali „Warty" dla Seminarium Nauczycielskiego Męskiego. Całą kolejną kartę zajęły stem-ple poszczególnych zakładów przemysłowych Częstochowy i okolic wraz z podpisami ich dyrektorów. I tak znalazły się tam stemple i podpisy z Towarzystwa „Czenstochovienne", Union Textile, Industrie Textile, Fabryki Kapeluszy w Częstochowie, Częstochowskiego Towarzystwa Górniczo -Przemysłowego, „La Czesnstochovienne", Częstochowskich Zakładów Wyrobów Włókienniczych „Stradom", Towarzystwa Zakładów Metalowych B. Hantke w Warszawie—Huty „Częstochowa", Spółki Akcyjnej Gnaszyńskiej Manu-faktury, Browaru w Częstochowie (dawniej: K. Szwede), Gnaszyńskich Zakładów Ceramicznych, Gnaszyńskiej Fabryki Tapet, Fabryki Papieru i Młynów w Częstochowie, firmy Wilhelm Brass i Synowie, Fabryki Zabawek Hamburger i Hocherman w Częstochowie, Fabryki Papieru „Steinhagen, Wehr i S-ka" w Myszkowie,

Towarzystwa Akcyjnego Bawełnianej Manufaktury August Schmeizer w Myszkowie, Towarzystwa Akcyjnego Mijaczowskiej Odlewni Stali i Zakładów Mechanicznych „Bracia Bauerertz"' Myszkowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu oraz od Fabryki „Światowit" z Modrzejowskich Zakładów Górniczo-Hutniczych. Ostatnią stronę zajmuje lista dwudziestu siedmiu uczestników obchódu w Kamienicy Polskiej. Wśród podpisanych m.in.: Ryszard i Lucyna Czekalscy, Antoni Piltz, Tadeusz i Jan Bielobradkowie, Franciszek i Bronisława Szejnowie, Roman Blachnicki, Dominik Kapuściński, M. Stecówna, H. Strzałkowska, E. Strzałkowska, H. Strzałkowski, Maria Jagodzińska.

Jak widać w obchodach imienin Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego w 1928 roku brała udział ogromna ilość instytucji i zakładów z Częstochowy i okolic, co najpewniej miało również przełożenie na liczbę obywateli biorących udział w uroczystościach. Pozytywnie na ich tle wypadła Kamienica Polska, która—jak wynika z karty albumu — jako jedyna z naszego regionu, poza Częstochową i Myszkowem, wzięła w nich udział. Album podarowany marszałkowi Piłsudskiemu znajduje się dziś w zbiorach Archiwum Akt Nowych w Warszawie, w zespole Muzeum Józefa Piłsudskiego w Belwederze (sygn. 527).

Autor: Mariasz Kolmasiak (Częstochowa)
Źródło: Kwartalnik ,,Korzenie” nr78 , R.: XXI, 3/2011 https://szukajwarchiwach.pl/2/109/0/2.4/527/str/1/1/15#tabSkany