Aleja 27 (Dom Kohna), kamienica późnoklasycystyczna z elementami eklektyzmu, wybudowana w 1865 (przez budowniczego Hermiszewskiego z udziałem sztukatora Dominika Morgantiego), u zbiegu II Alei 27 i ul. Teatralnej (obecnie al. Wolności) dla → Berka Kohna. Od 1894 była własnością jego córki Ernestyny Estery i jej męża Adolfa Abrama Markusfelda, następnie ich syna → Józefa Markusfelda (który tu zamieszkiwał).
W przyziemiu od końca XIX w. do ok. 1905 znajdował się Dom Bankowy → Markusa Gradsteina (przeniesiony później w II → Aleję 35), przed 1914: magazyn i pracownia obuwia Hipolita Sakowskiego oraz sklep → Żydowskiej Fermy Ogrodniczej. W 1902–06 funkcjonowała tu cukiernia Bortnowskich, od 1906 → Cukiernia i Restauracja → Władysława Jackowskiego; w 1908 od strony ul. Teatralnej do cukierni dobudowano drewnianą werandę. W 1923–29 działała tu → Restauracja „Cristal”, a w początkach 1934 w części pomieszczeń zajmowanych wcześniej przez „Cristal” uruchomiono Restaurację „Ul”. Od początku lat 30. w przyziemiu znajdowały się: sklep spożywczo-kolonialny D. Rotmila, Cukiernia Braci Błaszczyńskich (zwana BB) i sklep z obuwiem firmy Baty (od 1932). Od 1960 sklep obuwniczy Miejskiego Handlu Detalicznego (z dużym neonem przedstawiającym kota w butach). Na piętrze przed 1914 funkcjonowała → Żydowska Resursa Rzemieślnicza. W 1914–16 działał tu → Kinoteatr „Corso”, w 1916–33 → kino „Odeon” → Władysława Krzemińskiego, a od 1933 kinoteatr „Stylowy”. W 1946 otwarto tu księgarnię spółdzielczą „Oświata” (księgarnia → Domu Książki funkcjonowała tu do połowy lat 80., później w jej miejscu działał do końca lat 80. antykwariat. Od 1948 piętro zajmował Powszechny Dom Towarowy. Od strony al. Wolności od lat 70. do lat 2000 funkcjonował w przyziemiu sklep z tapetami.
Katalog zabytków sztuki, Miasto Częstochowa, pod red. Z. Rozanow i E. Smulikowskiej, Warszawa 1995: cz. 1, Stare i nowe miasto, Częstochówka i przedmieścia, opracowanie autorskie Z. Rozanow i E. Smulikowska, s. 90, 91; – Przewodnik po Częstochowie i po Jasnej Górze, Częstochowa 1912; – Janusz Pawlikowski, Kalendarium częstochowskie czyli wybór dat z historii miasta i jego mieszkańców od roku 1220, Częstochowa 2001, s. 124, 249; – „Głos Narodu” 1946, nr 97, s. 3, nr 208, s. 4; „Goniec Częstochowski” 1917, nr 9, s. 4, 1918, nr 184, s. 4; „Ostatnie Wiadomości Częstochowskie” 1934, nr 16, s. 6; – Handlowiec. Kalendarz dla spraw handlu i przemysłu m. Częstochowy na 1913 r., [Częstochowa 1913?], s. 206; Spis abonentów sieci telefonicznych dyrekcji okręgu poczt i telegrafów w Krakowie na 1935, s. 51; – materiały w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy Muzeum Częstochowskiego.
Autor: Juliusz Sętowski
Źródło: https://encyklopedia.czestochowa.pl/hasla/aleja-27-dom-kohna
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz