Piłsudski w Częstochowie, w 1893–1908 Józef Piłsudski był jednym z przywódców działającej w konspiracji Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS). Począwszy od 1901 w obawie przed aresztowaniem przez Rosjan przebywał w Galicji w zaborze austriackim: w Krakowie, Lwowie, Zakopanem. Do Królestwa Polskiego przyjeżdżał w sprawach partyjnych tylko na krótsze lub dłuższe, czasem nawet dwumiesięczne wizyty (miały one tajny charakter). Pierwszy przyjazd do Częstochowy miał miejsce w lipcu 1902, Piłsudski zatrzymał się w mieszkaniu → Stefana Sikorskiego w budynku narożnym przy ul. Teatralnej 42 i ul. Żelaznej (al. Wolności 24 i ul. Kopernika). Ze względów bezpieczeństwa przeniesiono go później do mieszkania → Stefana Smugi przy ul. Żelaznej 5. Ponowna wizyta Piłsudskiego miała miejsce jesienią 1905. W tym czasie, od października do grudnia tr., jak wspomina Leon Wasilewski „Piłsudski przebywał więcej w Królestwie Polskim, niż w Galicji; zajęty był organizowaniem partii, przemówieniami, konferencjami”. Podobno o przyjeździe Piłsudskiego do Częstochowy dowiedziała się policja rosyjska i rozpoczęła intensywne poszukiwania.
Z pomocą przyszli mu wówczas kolejarze częstochowscy – członkowie organizacji kolejowej PPS; ukryli go w okolicy wieży ciśnień wodociągu kolejowego przy stacji Częstochowa-Osobowa. Kolejna wizyta Piłsudskiego w Częstochowie, a właściwie w Rakowie (który był wówczas podmiejską osadą fabryczną) przypadła na zimę 1906. Była głęboko zakonspirowana, nawet ci bojowcy, którzy mieli go ochraniać (m.in. → Janusz Głuchowski) nie wiedzieli kim będą się opiekować. Podczas tego pobytu Piłsudski spotkał się w Rakowie z przywódcami obozu niepodległościowego częstochowskiej PPS (tzw. „starymi”). Nieznana jest dokładna data wizyty, przypuszczalnie do spotkania doszło w styczniu lub na początku lutego 1906 w związku z mobilizacją obozu niepodległościowego w PPS przed starciem z „młodymi”, do którego miało dojść na VIII Zjeździe PPS w Wiedniu. W Rakowie Piłsudski konferował z doktorem → Mieczysławem Michałowiczem „Leonardem” (który jeszcze jako student medycyny brał udział w akcji uwolnienia Piłsudskiego ze szpitala św. Mikołaja w Petersburgu) oraz inżynierami → Huty „Częstochowa”: → Władysławem Hackiewiczem, → Stefanem Lasockim „Karolem” i → Józefem Wehrem. Zebranie miało miejsce w mieszkaniu S. Lasockiego. Pobyt Piłsudskiego w Rakowie należy łączyć z relacjami mówiącymi o tym, że zatrzymał się on na nocleg w Dąbiu (obecnie w granicach Częstochowy), nie daleko od miejsca konferencji, w domu Walentego Janoty (obecnie przy ul. Dębowej), który należał do konspiracji PPS (synowie → Henryk i → Roman Janotowie byli bojowcami PPS). Inny przekaz mówi, że noc spędził w posesji → Ignacego Ślęzaka, właściciela sklepu i małej restauracyjki w Dąbiu. Już po odzyskaniu niepodległości, Piłsudski jako naczelnik państwa przyjechał oficjalnie do Częstochowy 20 X 1921. Zatrzymał się tutaj na 3,5 godziny. Gościli go wówczas ojcowie paulini na Jasnej Górze, uczestniczył we mszy św., później został oprowadzony po wałach jasnogórskich, zwiedził bibliotekę (gdzie wpisał się do księgi pamiątkowej), a także skarbiec, spożył śniadanie i odjechał do Warszawy. Była to jedyna jego oficjalna wizyta w Częstochowie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz