ŻYDOWSKA ŁAŹNIA w KAMIENICY POLSKIEJ.

 ŻYDOWSKA ŁAŹNIA w KAMIENICY POLSKIEJ.

ŻYDOWSKA ŁAŹNIA Nawet w niewielkim skupisku Żydów, a z takim mieliśmy do czynienia w Kamienicy Polskiej do roku 1939, istniał religijny nakaz urządzenia łaźni rytualnej. Woda w łaźni rytualnej musiała pochodzić ze studni lub z czystej rzeki. Kamieniczka wymogi takie widać spełniała. W rozmowach najstarszych mieszkańców wsi przewijał się wątek łaźni, ale wspomnienia o rodzinach żydowskich zdominowane zostały przez narrację o wywiezieniu wyznawców religii mojżeszowej do częstochowskiego getta.

Niedawno odnalazł się dokument dotyczący uregulowania hipoteki jednej z posesji w Kamienicy Polskiej, mianowicie akt sprzedaży na rzecz Skarbu Państwa 9 sierpnia 1920 r. części działki oznaczonej nr hipotecznym 28. Sąsiadowała ona z gruntami Aleksandra Szmidli i Antoniego Zajdla, rozciągała się od drogi prowadzącej przez wieś do rzeki Kamieniczki, tereny za rzeką należały do Antoniego Wałaszka. Dzięki dołączonym do aktu kupna - sprzedaży dokumentom możemy poznać kolejnych właścicieli tejże nieruchomości. W 1818 r. w momencie zakupu wsi przez kolonistów dział gruntu (zwany hubą) miał 15 morgów, w tym 10 morgów ziemi ornej, 1 morgę łąki oraz 4 morgi lasu. Pierwszym właścicielem był Franciszek Duźbaba, od Duźbaby działkę nabył Piotr Bednarczyk, od Bednarczyka Roman Szmidla i Daniel Drymler. Kolejnym właścicielem został Romuald Kołaczkowski, od niego część działki nabyli starozakonni - małżonkowie Jeleniowie: Dawid i Ryfka. Po nich właścicielami byli małżonkowie Szwarcowie: Cyna (syn Joska) oraz Gitla z Wojdawskich (córka Dawida). Transakcja doszła do skutku 29 sierpnia 1912 r., akt kupna - sprzedaży sporządzono w kancelarii notariusza Władysława Biernackiego w Częstochowie. Nieruchomość składała się z murowanego domu, szopy, chlewika i wychodka. Teren był ogrodzony, dawniejsi właściciele działki, Kołaczkowscy, mieli zagwarantowane w umowie prawo do przejścia i przejazdu do położonej za rzeką łąki. W imieniu Skarbu Państwa działkę z zabudowaniami nabył za cenę 55 tys. marek polskich upoważniony do tego celu doktor powiatowy Ryszard Wołowski, członek komitetu do walki z epidemiami, świadkami byli Jan Zbierski oraz Wojciech Grząś. Za niepiśmienną Gitlę Szwarc dokument podpisał, na prośbę jej męża, Józef Barylski. Akt spisany został w kancelarii notariusza Pawła Brodowskiego w Częstochowie. Obwieszczenie o regulacji hipoteki należącej do Skarbu Państwa zostało opublikowane w numerze 17. „Obwieszczeń Publicznych” (dodatek Dziennika Urzędowego Ministerstwa Sprawiedliwości) z 26 lutego 1927 r. Termin regulacji ustalony został przez Wydział Hipoteczny Sądu Okręgowego w Piotrkowie na 5 czerwca 1927 r. W dokumencie czytamy o „nieruchomości składającej się z działki gruntu, graniczącego od północy z ziemią Aleksandra Szmidli, od południa z ziemią Jana Szmidli, ciągnącego się od połowy rzeki do drogi prowadzącej przez wieś, wraz z budynkami, zawierającej przestrzeni 1142, 75 metr. kw. , nabytej od poprzednich właścicieli, Cyny i Gitli małż. Szwarc, za sumę 55 tys. mk pol. na mocy aktów”. Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej udzieliła pismem z 23 listopada 1932 r. pełnomocnictwo do regulacji hipotecznej dyrektora robót publicznych przy Kieleckim Urzędzie Wojewódzkim. Nieruchomość w Kamienicy Polskiej obejmująca 11 arów i 29 metrów kwadratowych, odwzorowana na planie sporządzonym 25 września 1932 przez Jerzego Olszyńskiego (w obecności wójta Antoniego Klara i sekretarza Eugeniusza Wolskiego) została wpisana do księgi hipotecznej 25 kwietnia 1933 r.. Księga znajdują się w Archiwum Państwowym w Częstochowie. (ak)
Autor: Andrzej Kuśnierczyk
Źródło: „Korzenie” nr 94 (3/2015) s. 22