Łączna liczba wyświetleń

czwartek, 12 listopada 2020

Polska Organizacja Wojskowa w Kamienicy Polskiej.

 Wyróżniała się się na tle lokalnych placówek powiatu częstochowskiego, ze względu na środowisko działania (wszystkie inne działały tylko w miastach), ilość ochotników, jakość szkolenia oraz udział w rozbrajaniu Niemców w 1918 r. Komendantem placówki był Jerzy Dechaine (Deszen), syn właściciela Fabryki Tektury „Klepaczka”. Do POW należeli: Tadeusz Bielobradek, Władysław Bielobradek, Antoni Blachnicki, Feliks Cichoń, Bolesław Ciejpa, Adam Dudek, Franciszek Hajndrych, Antoni Jadowski, Władysław Kapuściński, Maksymilian Kołaczkowski, Władysław Krachulec, Józef Łebek, Kazimierz Marsik, Leon Nanys, Stanisław Polaczek, Aleksander Ratman i Franciszek Wagner. Lista członków POW zamieszczona w opracowaniu Polska Organizacja Wojskowa. Okręg Częstochowsko-Wieluński Va/IX 1915 – 1918 (autorstwa Lecha Mastalskiego) wydaje się niepełna. Peowiaków mających rodzinne korzenie w Kamienicy Polskiej było więcej, wynikało to z dużej mobilności kamieniczan: migrowali do częstochowskiego przemysłu, wielu dojeżdżało do częstochowskich szkół,w których angażowali się działalność niepodległościową. Do tej grupy „emigrantów” należy zaliczyć Jana Bielobradka, kawalerzystę, Stanisława Bielobradka (pseudonim „Wiktor Częstochowiak”), który był przez pewien czas komendantem POW w Kamienicy Polskiej a później wstąpił do Wojska Polskiego. Do kamieniczan wypada zaliczyć Jana Jeruszkę ze Stradomia, który rozbrajał Niemców w fabryce „Motte”, a także Stanisława Kołaczkowskiego, sierżanta sztabowego okręgu IX POW w Częstochowie. Biogramy trzech wyżej wymienionych znalazły się w opracowaniu w rozdziale „Peowiacy częstochowscy”. Autor przytoczył ponadto nazwiska pięciu kamieniczan z wykazu częstochowskiego koła Związku Peowiaków (sporządzonego w 1935 przez Ryszarda Szmidta), których sylwetek nie opracował z powodu braku dokumentów.

Uroczystość 20-lecia Związku Byłych Ochotników Armii Polskiej 1914-1921roku w Kamienicy Polskiej .W ostatnim rzędzie pierwszy z lewej p.Jadowski Franciszek (sołtys) ,w drugim rzędzie drugi od prawej p.Hajnrych Franciszek ,trzeci p.Marsik Bronisław (?),na samym dole leżący z lewej p.Godzina Walenty.Drugi z lewej p.Józef Benke.1938r.Foto do rozpoznania .Udostępnił p.Michał Gorzelak


Są to: Piotr Grzyb, szeregowy 27 pp (poległ w 1920), Ludwik Klar, szeregowy 8 pp Leg. (zmarł w wyniku odniesionych ran w 1919), Adam Kowalski, Łagodziński (bez imienia). Chodzi o Józefa Łagodzińskiego, który zginął w wojnie z bolszewikami, uwieczniony został na tablicy poległych znajdującej się w kościele w Kamienicy Polskiej. Na liście szeregowców oddziału pogotowia komendy okręgu IX POW (sporządzonej przez Szymona Domańskiego), którzy brali udział w rozbrajaniu Niemców w 1918 a następnie wstąpili do wojska, figuruje Antoni Nowotny nazwisko pozwala zaliczyć go do kamieniczan. Poległy w 1920 na Wołyniu kapral 11 pp ułanów Henryk Pajchel, rodem z Kłobucka, prawdopodobnie jest synem pochodzącego z Kamienicy Polskiej Jana Pajchla. Za „genetycznego” kamieniczanina uznajemy też (znanego z łamów „Korzeni”) Romualda Piltza, syna Franciszka i Karoliny ze Szmidlów, który 11 XI 1918 rozbrajał Niemców i zorganizował (z Czesławem Sejfriedem) lotny oddział jazdy. Kazimierz Marsik występując z wnioskiem o odznaczenie (w 1935 ) napisał, ze placówkę Pogotowia Bojowego PPS w Kamienicy Polskiej w 1918 organizował wraz Józefem i Romanem Gallami, Teofilem Kidawą, Józefem Jeruszką i Władysławem Kapuścińskim. Z kolei Franciszek Hajndrych (pseudonim Brzoza) wspominał, że współpracował z Władysławem Kapuscińskim i Maksymilianem Rakiem.


Trudno będzie ułożyć pełną listę peowiaków z Kamienicy Polskiej. Wypada jednak przypomnieć, że to dzięki peowiakom, którzy stanowili realną i zdyscyplinowaną siłę wojskową, rozbrojenie okupanta przebiegło bardzo sprawnie, bez rozlewu krwi. Przejęte zostały obiekty wojskowe i magazyny, napływający na fali wolnościowego uniesienia ochotnicy zasilili szeregi odrodzonego Wojska Polskiego. W biogramie Adama Dudka (pseudonim Orłowski) czytamy: „11 listopada 1918 wezwany pospieszył do Częstochowy z oddziałem osiemnastu ochotników”. Autor: Andrzej Kuśnierczyk.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Aleja 16 (Częstochowa)