Molkowie w Kamienicy Polskiej.
W księdze zgonów nowo utworzonej parafii kamienickiej odnalazłem akt zgonu Letycji Molke. Odnotowano w nim, że w dniu 1 lutego 1877 r. zmarła w Kamienicy Polskiej czterdziestosiedmioletnia żona murarza, urodzona w Kaliszu, córka Jana i Agnieszki z Korytkowskich (nr 2/1877). Pozostawiła owdowiałego męża i syna. Obecność Molków w Kamienicy jest dla mnie o tyle zaskakująca, że rodzina ta nie wywodziła się z kręgu tkackiego, ani nie miała (znanych mi) powiązań rodzinnych z rodzinami z Kamienicy. Prawdopodobnie ten akt zgonu jest również jedynym kamienickim śladem rodziny. Owdowiały mąż, Apolinary (właściwie Apolinariusz Wojciech Stanisław) urodził się w 1833 r. w Częstochowie, jako syn architekta Jakuba i Anny z Bieńkowskich małż. Molków.
Jakub Molke przybył do Częstochowy w trzeciej dekadzie XIX wieku (około 1824 r.), zaraz po ukończeniu nauki (studiów) w akademii budowlanej we Wrocławiu. Był architektem, jak i później część jego synów. Urodził się w Sycowie, bądź w Kozie Małej pod Sycowem, jako syn Martina i Zuzanny małż. Molków. Data urodzenia Jakuba jest niepewna. On sam - w akcie znania sporządzonym w zastępstwie metryki - przed ślubem w 1827 r. w Częstochowie podaje datę dzienną 15 lipca 1804 r. W latach trzydziestych Jakub z żoną Anną z Bieńkowskich (szlachta zagrodowa spod Ciechanowa) przebywał w Przedborzu, gdzie współuczestniczył przy projektowaniu tamtejszego ratusza. W końcu lat trzydziestych; od dnia 4 czerwca 1837 r. na 3 lata wydzierżawił swój dom w ulicy Panny Maryi 31 dr. Adolfowi Sternowi. W akcie notarialnym (not. Budrewicz, rep. nr 138/1837; za Andrzejem Kuśnierczykiem) zapisano: "Jakub Molke w mieście Przedborzu w pow. konieckim w gub. sandomierskiej zamieszkały a tu przybyły". Jakub zmarł w Częstochowie, w 1857 r. O jego wkładzie w rozwój miasta Częstochowy można przeczytać w szkicu Stanisława Szymańskiego "Budownictwo z wapienia jurajskiego w Częstochowie" (Rocznik Muzeum w Częstochowie, 1966, s. 138): "Z ubocznej pracy, jaką było początkowo wypalanie wapna przez mieszkańców Częstochowy na poły rolników, na poły rzemieślników-kupców, dla potrzeb klasztoru przeobraziło się z czasem w dodatkową pracę górniczo-budowlaną, aby wreszcie rozrosnąć się do rozmiarów potężnego niemal, chałupniczego przemysłu i nadać specyficzny charakter zabudowy nie tylko własnemu środowisku, ale i młodszym osadom miejskim i wiejskim całej Jury. Na skutek żywiołowych potrzeb dokonała tego niewielka grupa ludzi, których nazwiska cytowaliśmy w tekście. Skutecznie przyczyniali się do pogłębienia zjawiska i architekci, wśród których należałoby wymienić zwłaszcza budowniczego województwa kaliskiego z lat 1821-1837, Franciszka Reinsteina (1792-1853) oraz pierwszego architekta, który osiadł w mieście i wiele w nim pozostawił swych prac - Molkego. Obaj opierając się o przepisy budowlane i zarządzenia władz, porządkowali, regulowali i przeobrażali obraz urbanistyczny i architektoniczny miasta; skwapliwie przy tym korzystali ze złóż wapiennych, przedkładając tańszy naturalny surowiec kamienny nad droższą i trudniejszą do zdobycia cegłę".
Żona Jakuba, a matka Apolinarego - Anna z Bieńkowskich, wywodziła się z drobnej podciechanowskiej szlachty. Przyszła na świat w Skoroszkach (par. Winnica), w 1801 r. jako córka Antoniego i Małgorzaty z Rostkowskich. Po wczesnej stracie rodziców, przybyła w II dekadzie XIX w. do Częstochowy wraz ze starszym bratem Piotrem Barnabą i młodszą siostrą Agnieszką (ta zmarła w 1827 r.). Nie można wykluczyć, że w Częstochowie, bądź najbliższej okolicy, mieszkali krewni Bieńkowskich (Melchior Seweryn Bieńkowski był w jakimś czasie dzierżawcą dóbr Kiedrzyn). Brat Anny - Piotr został częstochowskim paulinem (profesja zakonna - 1817 r.). Zmarł w 1855 r. pod zakonnym imieniem Gerwazy. Przez krótki okres był proboszczem paulińskiej parafii we Włodowie (1.08.1836 r. - 26.12.1837 r.), a jego podpis można znaleźć pod jednym z aktów metrykalnych z 1842 r. kościoła w Rędzinach. Anna zmarła w Częstochowie w 1871 r.
Historia Apolinarego nie jest rozpoznana. Wiadomo tylko, że po śmierci Letycji przeniósł się do Łodzi, gdzie w 1880 r. ożenił się z Julią Ernestyną Müller (zd. Zosel), wdową po zmarłym w Łodzi Wilhelmie.
(1.05.2013: Apolinary Molke zmarł w Częstochowie, w parafii św. Barbary - 10 kwietnia 1911 r. W akcie zgonu [nr 129/11] określony jako wdowiec, murarz)
podpisy małżonków Molków z aktu notarialnego (rep. nr 330/1870; not. Zborowski; oryginał w Archiwum Państwowym w Częstochowie)
Autor:Piotr Gerasch
Źródło;http://hutastara.blogspot.com/2013/03/molkowie-w-kamienicy-polskiej.html#more
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz