Górnictwo rud żelaza.Ciekawostki.
W notatce objaśniającej do projektu robót górniczych dla eksploatacji rudy żelaznej (syderytów) na nadaniu górniczym „Jan" należącym do sukcesorów Wojciecha Bielobradka sporządzonej przez sztygara Wacława Surowieckiego, datowanej 30 X 1927 r. czytamy:
Nadanie „Jan" w kierunku wschodnim graniczy z nadaniem „Helena" a na zachód i północ z wsią Kamienica Polska. Prawidłowe złoża rudy zalegają ' w kierunku nadania górniczego „Heleny" a pod wsią Kamienica Polska już stwierdzono wychody rudy. Głębokość szybów do rudy od 8 do 15 m a szerokość rudy od 0,40 do 0,60 m. Ruda dzieli się na trzy pokłady I, II i III z których II pokład w szybach w kierunku „Heleny" niknie czyli zamienia się w spiek, jednakże grubość rudy I i II pokładu zostaje ta sama, gdyż I pokład staje się grubszym. Rudę wydobywa się nie mechanicznie a ręcznie szybikami o rozmiarach 1-5x1 metra i w tym celu zgłębia się kilka szybików połączonych chodnikami. Wnętrze kopalni przewietrza się szybikami przez regulowanie powietrza. Na nadaniu „Jan" wody nie ma, gdyż wodę pompuje się na nadaniu „Heleny" o 31/2 m niżej. Sukcesorami Wojciecha Bielobradka byli: Emilia Bielobradek, Bronisław Bielobradek, Domicela Turska, Jan Bielobradek, Władysław Bielobradek, Kazimierz Bielobradek oraz Janina z Bielobradków Dąbrowska.
Nadanie „Helena" należało do Henryka Niedżwieckiego. Plan robót na tym nadaniu został zatwierdzony przez Okręgowy Urząd Górniczy w Częstochowie 7 IX 1926 r.
W rejonie folwarku „Młynek" należącym do majoratu Poczesna przed I wojną światową
znajdowało się nadanie „Władymir" (Włodzimierz) należące do księżny Elizawiety Michajłownej Teniszew. Od 1920 r. istniało nadanie „Bargły I". Inne nadania to „Zofia" (rejon Poczesny i Bargłów) należące w okresie międzywojennym do Towarzystwa Akcyjnego Huta Bankowa (z siedzibą w Dąbrowie Górniczej) oraz „Karol", w rejonie Konopisk, Dźbowa, Wyrazowa , i Gnaszyna. Na nadaniach tych funkcjonowała kopalnia „Aleksander".
W aktach Okręgowego Urzędu Górniczego w Częstochowie (sygn. OUCz Archiwum Państwowego w Częstochowie) zachowała się korespondencja dotycząca umów z włościanami, wywłaszczeń, odwodnienia oraz wynagrodzenia procentowego za wnętrza na kopalniach rudy z lat 1919 -1922. Dzięki tym dokumentom poznajemy nazwiska właścicieli działek ziemi. Do akt dołączonych jest kilka mapek. Plan dotyczący nadania „Włodzimierz" sporządzony jest po rosyjsku i datowany na kwiecień 1894 r. Do czasu wydzielenia się gminy Poczesna wszystkie dokumenty górnicze przechodziły przez Urząd Gminy w Kamienicy Polskiej.
W latach 1921-1922 sołtysami byli: Poczesny - Jacenty Markowski, Osin -Józef Krzyczmonik, Wanat - Antoni Rogacz, Jastrzębia - Ignacy Ujma. Wójtem gminy Kamienica Polska był Józef Bartnik. Wójtem Choronia Zygmunt Hoffman. Zawiadowcą kopalni Towarzystwa Zakładów Metalowych B. Hantke w Poraju był Zygmunt Mianowski.
W 1923 r. w kancelarii gminy Choroń znajdującej się w Poraju Towarzystwo Hantke zawarło 5-letnią umowę z gospodarzami z Jastrzębia na wydzierżawienie gruntu pod kolejkę na kopalnię „Piotr", w pobliżu rzeki Czarki.
Umowę podpisano z następującymi osobami: Wojciechem Masłoniem, Janem Zalejskim, Szczepanem Masłonikiem, Antonim Wesołkiem, Janem Masłoniem, Józefem Lula i Filipem Pałasińskim. Plan dzierżawionych gruntów włościańskich wykonał mierniczy Towarzystwa B. Piaskowski w skali 1:1000. Zaistniał spór co do wyceny metra kwadratowego gruntu. Włościanie zażądali 2 min marek polskich rocznie za 100 m2. Doszło do ugody. Plan gruntów w skali 1:200 sporządził geometra przysięgły Kazimierz Wacław Zalejski. Autor: Andrzej Kuśnierczyk Źródło: Kwartalnik ,,Korzenie” nr59 , R XVI , 4/2006r
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz