Rok 1863.

 Rok 1863.

W książce Ryszarda Szweda Powstanie styczniowe w Zagłębiu Dąbrowskim odnajdujemy potwierdzenie przypuszczeń, iż w pobliżu Kamienicy Polskiej pojawił się oddział powstańców Teodora Cieszkowskiego.

Przypomnijmy, że kosynierzy Cieszkowskiego wzięli udział w skutecznym ataku na dworzec kolejowy w Sosnowcu. Po klęsce Apolinarego Kurowskiego pod Miechowem Cieszkowski cofnął się do Siewierza, gdzie władze sprawował Rząd Na-rodowy. Z Siewierza oddział pomaszerował do Koziegłów, a następnie przez Poraj do Panek- pisze R. Szwed na str. 83 omawianej publikacji. Z Panek powstańcy znów przez Koziegłowy i Mrzygłód (tu 28 lutego 1863 r. stoczyli walkę) udali się do Pieskowej Skały, by połączyć się z siłami Mariana Langiewicza. Jest wielce prawdopodobne, że w czasie przemarszu do powstańców dołączyli mieszkańcy naszej gminy.

Tableau z napisem: �Zasłużeni Ojczyźnie / Polacy/ 1863�

Szwed wspomina, że jednym z punktów zbornych miał być Poraj. Dokładnej trasy przemarszu nie znamy. Powstańcy musieli unikać rejonu samej Częstochowy, gdzie stacjonował rosyjski garnizon. Niestety, nie wiemy, w jakich okolicznościach przystąpili do powstania Walerian Szczutowski, syn wójta gminy Kamienica Polska oraz Józef Cianciara (obaj zostali zesłani na Syberię, podobnie jak szewc z Koziegłów - Teofil Żytkowski). Do powstania wyszedł Franciszek Czerny, syn tkacza Macieja (zmarł w 1864). Franciszek Piltz wspomina w swych zapiskach (Korzenie nr 17, s. 2), że pierwszy oddział kosynierów przybył do Żarek 12 marca 1863 r. Jeśli data jest pewna - nie był to więc oddział Cieszkowskiego, ale armia powstańcza Mariana Langiewicza, która stoczyła walkę pod Jaworznikiem.

Marian Langiewicz

https://pl.wikipedia.org/wiki/Teodor_Cieszkowski https://pl.wikipedia.org/wiki/Marian_Langiewicz Źródło: Kwartalnik ,,Korzenie” nr37, R XI , 2/2001r