Dowódca placówki Armii Krajowej w Przystajń – Panki. Urodził się 13 grudnia 1903 roku w Przystajni, w rodzinie rolników. Po ukończeniu Szkoły Powszechnej w Przystajni w 1925 roku rozpoczął naukę w Seminarium Nauczycielskim w Częstochowie; po ukończeniu seminarium w 1930 roku podejmuje pracę w Szkole Powszechnej w Kamienicy Polskiej.
Zmobilizowany w 1939 roku brał udział w wojnie obronnej dowodząc plutonem batalionu Obrony Narodowej w okolicach Koszęcin – Lelów. W lasach janowskich oddział został rozbity. Po wyjściu z okrążenia wrócił do rodzinnej Przystajni. Przez kilka miesięcy uczył w szkole w Podłężu Szlacheckim. Po zamknięciu szkoły podejmuje pracę w firmie węglowej w Pankach. W 1940 zostaje zaprzysiężony przez dowództwo konspiracyjne i mianowany komendantem placówki Armii Krajowej Przystajń – Panki. Utrzymując stały kontakt z oddziałami partyzanckimi prowadzi wywiad, wystawiał fałszywe dokumenty dla osób zagrożonych aresztowaniem. Grupa Kierata przeprowadziła kilka udanych akcji, między innymi na gajówkę w Zwierzyńcu zabierając broń myśliwską, na budynek urzędu gminy w Pankach, gdzie zniszcono karty żywnościowe, listy kontyngentowe.
Uroczystość przekazania sztandaru dla Koła ZBOWiD w Kamienicy Polskiej . 19 października 1958r. Kronika ZBOWID. Zbiory Muzeum Regionalnego w Kamienicy Polskiej
W akcji na firmę handlową w Pankach zdobyto krótką broń, maszynę do pisania i pieniądze. Na skutek donosu konfidenta do gestapo 2 lutego 1944 roku aresztowano w Przystajni 50-osobową grupę mężczyzn podejrzanych o przynależność do konspiracji. Wśród aresztowanych znaleźli się nauczyciele: Stanisław Kierat, Józef Jabłonka i Jan Kotarski. Pierwszy krwawy chrzest nauczyciele przeszli w domu Kotarskich w Przystajni, potem w remizie strażackiej w Pankach pod kierunkiem mordercy gestapowca Mathiasa Chriestiansena. Z Panek całą grupę aresztowanych przewieziono do aresztu śledczego w Lublińcu. W okrutny sposób postępowano z nauczycielami, głównie z Kieratem jaką dowódcą konspiracyjnej placówki.Przez 7 miesięcy Stanisław Kierat przebywał w więzieniu w Lublińcu poddawany wymyślnym torturom w celu otrzymania informacji o ruchu oporu na terenie Przystajni.
Nauczyciele p.p. Wacława i Stanisław Kierat .Początek lat 60-tych. Foto archiwum Kwartalnika ,,Korzenie"
Gestapo nie osiągnęło zamierzonego celu, ponieważ Kierat nie podał żadnej osoby. Wyrok kary śmierci zamieniono na wywóz do obozu koncentracyjnego. Przebywał w Gross Rosen, Mauthausen – Gusen. Po wyzwoleniu obozu przez Amerykanów i kilkumiesięcznym pobycie na leczeniu na serce (zawał), w 1945 wrócił do Kamienicy Polskiej i podjął pracę w szkole, gdzie już pracowała jego żona Wacława, która dzielnie pomagała mu w pracy konspiracyjnej na terenie Przystajni. Już nigdy nie doszedł do zdrowia po przejściach obozowych, zmarł nagle 24 marca 1966 roku.
Źródło: Mateusz Dominik Kluba, Dzieje miejscowości i parafii Przystajń, Aleksandrów – Przystajń 2010 s. 40 – 41. Opracowanie: Andrzej Kuśnierczyk. Źródło: Kwartalnik ,,Korzenie" nr.105, R XXVIII, 2/2018
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz