Koziegłowy. Średniowieczny zamek rycerski.

 Koziegłowy. Średniowieczny zamek rycerski.

Wiele map posiada informacje o ruinach zamku znajdujących się w małej miejscowości pod Częstochową - Koziegłowy. Jest to jednak całkowicie nieaktualne, ponieważ zamek zniknął ostatecznie w latach 60-tych. W przeciwieństwie do innych zamków na jurze ten nie był usytuowany na wzniesieniu. Jednak rozpościerające się dookoła bagna, dwie linie wałów oraz głęboka fosa (mieszkańcy prowadzili w niej hodowlę ryb) w zupełności to rekompensowały.

Skarb

Archeolodzy na terenie zamku znaleźli skarb - 107 denarów jagiellońskich, liczne ozdoby i przedmioty codziennego użytku z okresu średniowiecza.

Pierwsza linia umocnień - wał z drewnianym parkanem znajdowała się przy przepływającym tu potoku, druga - wał pierścieniowaty, wzmocniony był palisadą i kamieniami. Zamek, który stanowiła wieża bramna o wymiarach 9x9 m i grubości murów do 2,4 m, budynek mieszkalny, niewielki dziedziniec oraz mury obwodowe miał kształt prostokąta o wymiarach 50x25 m. Wjazd prowadził przez groblę usypaną na bagnach. Przed zamkiem znajdował się majdan gospodarczy, także otoczony umocnieniami i fosą. Obecnie na jego miejscu jest bagnista łąka, a nieopodal biegnie droga na Częstochowę. Widać tylko słabo zarysowane fragmenty fosy i wałów.

Nie ma zgodności co do tego kto wzniósł pierwotny drewniano-ziemny zamek w Koziegłowach w XIII w. Wymienia się podkomorzego krakowskiego i starostę bydgoskiego Mściwoja bądź wojewodę krakowskiego Mikołaja herbu Lis. Zakłada się że murowany zamek zbudowano pod koniec XIV w. Była to najbardziej na zachód wysunięta strażnica Królestwa Polskiego, a swe położenie zawdzięcza przechodzącemu tędy ważnemu szlakowi handlowemu z Krakowa do Lelowa i Opola.

Koniec XIV w. - zamek jak i miasto były własnością kasztelana sądeckiego - Krystyna I herbu Lis. Prawdopodobnie przebudował on istniejącą tu już warownię w zamek murowany. Jego potomkowie zwali się Koziegłowskimi

1409 r. - pierwsza wzmianka o zamku u Długosza. Krystyn otrzymał pomoc wojskową króla na obronę często napadanych ziem śląskich

Krystyn I

Krystyn I, budowniczy murowanego zamku w Koziegłowach był najsławniejszym przedstawicielem rodu Lisów. W czasie swojej kariery piastował kilka stanowisk: łowczego królewskiego, starosty bydgoskiego i kasztelana sądeckiego, ale ważniejsze od stanowisk były jego przyjacielskie stosunki z królem Władysławem Jagiełłą. Od kiedy wstąpił on na tron, Krystyn stale przebywał na dworze monarszym. W ciągu 30 lat uzbierało się ponad 100 dokumentów królewskich z jego podpisem. Po raz pierwszy zwrócił na siebie uwagę w 1383 r. podczas konfliktu po śmierci króla Ludwika Węgierskiego. Poparł wtedy Jadwigę i uczestniczył w walkach między rodami Nałęczów (stojących za Jadwigą) i Grzymalitów (stronników Zygmunta Luksemburczyka). W 1393 r. walczył w armii Jagieły przeciw Władysławowi Opolczykowi. W 1410 r. wsławił się w bitwie pod Grunwaldem, gdzie dowodził opłacaną przez siebie 42. chorągwią.

1426 r. - na zamku przebywał król Władysław Jagiełło

1470 r. - zamek był własnością Jana Koziegłowskiego

1472 r. - istnieje zapis o przywileju jaki nadał Koziegłowski mieszkańcom miasta oraz obowiązku pracy przy zamku

1519 r. - zamek wraz z okolicą został sprzedany biskupowi Janowi Konarskiemu i odtąd był własnością biskupów krakowskich

1548 r. - wg zapisków biskupa Samuela Maciejowskiego zamek został opuszczony już kilka lat wcześniej i zaczął popadać w ruinę. Podjęto próby odbudowy go

1598 r. - odbudowa raczej nie powiodła się bo jak mówią ówczesne dokumenty zamek był w całkowitej ruinie

1655 r. - po drodze na Kraków Szwedzi zbombardowali ruiny koziegłowskie armatami. Bronił się w nich przez kilka dni starosta Stanisław Kawecki, musiał jednak ulec i wycofać się do Siewierza

1865 r. - na polecenie władz carskich mury zamkowe wykorzystano do budowy drogi do Gniazdowa

Przez następne lata okoliczni mieszkańcy wykorzystywali resztki zamku do budowy własnych domów

Lata 1966-68 - archeolodzy dokończyli dzieła zniszczenia. Podobno rozebrali mury do końca a wszelkie znaleziska wywieźli do Częstochowy (gdzie można je oglądać w muzeum). Podczas prac natrafiono na ślad tylko jednego budynku w zachodniej części.

Źródło: https://zamki.res.pl/kozieglowy.php?t=mobile