Akta gminy Kamienica Polska
W okresie Księstwa Warszawskiego także Kamienica Polska podlegała prawom dekretu z dnia 23 lutego 1809 roku o organizacji gmin miejskich i wiejskich (Dz. Praw, t.1, 1808-1809, s.227). Pod względem terytorialnym obszar gminy pokrywał się z obszarem wsi (jednego majątku) należącego do jednego właściciela. Wójt był nie tylko urzędnikiem gminnym, ale również urzędnikiem państwowym. Po 1815 roku Kamienica Polska znalazła się na terenie nowo utworzonego Królestwa Polskiego. Dnia 19 marca 1818 roku ostatni właściciele Kamienicy Polskiej małżonkowie Florian i Antonina Sadowscy sprzedali wieś wraz z folwarkiem Klepaczka kolonistom czeskim i niemieckim, wieś ta funkcjonowała jako gmina z własnym urzędem wójtowskim. Postanowienie Namiestnika Królestwa Polskiego z dnia 30 maja 1818 roku o organizacji gmin wiejskich stwierdzało, że „każda wieś może mieć oddzielnego wójta byleby się najmniej z dziesięciu dymów mieszkalnych składała” (Dz. Praw, t.6, 1818-1819. s.34). Wieś Kamienica Polska leżała wówczas w powiecie częstochowskim, w województwie kaliskim (od 1837 roku w guberni kaliskiej). Kolejne zmiany w przynależności terytorialnej przyniósł rok 1845, kiedy to zniesiono gubernię kaliską, a utworzono warszawską. W 1845 roku wieś zmieniono na osadę fabryczną Kamienica Polska, która weszła w skład powiatu wieluńskiego guberni warszawskiej. Następne zmiany dotyczące organizacji gmin wiejskich wprowadził Ukaz urządzający gminy wiejskie z 3/15 marca 1859 roku (Dz. Praw, t. 53, 1859, s.5-15). Ukaz ten stanowił m.in., że gminy wiejskie powinny się składać, co najmniej z 50 domów mieszkalnych, a wójta w sprawowaniu władzy miały wspierać Rady Gminy, złożone z mieszkańców wybranych przez ogół gminy. 
W 1864 roku nastąpiły zmiany w dotychczasowej organizacji władz wiejskich na terenie Królestwa Polskiego. Ukaz o urządzaniu gmin wiejskich z dnia 19 lutego (2 marca) 1864 roku stanowił, iż gmina składa się z wiosek i koloni oraz folwarków i dworów właścicieli ziemskich, a władzę w gminie sprawuje samorząd gminny reprezentowany przez: zebranie gminne, wójta gminy oraz sołtysów (Dz. Praw, t. 62, 1864, s.36-93). Sprawy sporne z terenu gminy miał rozpatrywać Sąd gminny wraz z ławnikami. Nowego podziału na gminy miał zgodnie z ww. ukazem dokonać Komitet Urządzający.
Zebranie gminy stanowiło organ uchwałodawczy, władzę wykonawczą sprawował wójt wybierany na zebraniach gminnych. Pomocnikami wójta w gminie byli sołtysi, wybierani na zebraniach gromadzkich i zatwierdzani przez naczelnika powiatu. Każda gmina powinna posiadać pisarza, który prowadziłby księgi gminne i korespondencję. W razie potrzeby gminy mogły mieć poborców podatków, inspektorów szkółek i szpitali, gajowych, stróżów i innych urzędników gminnych. Według ukazu do kompetencji wójta gminy należały następujące sprawy: ogłaszanie rozporządzeń władz, czuwanie nad porządkiem w miejscach publicznych i nad bezpieczeństwem osób i własności, zapobieganie włóczęgostwu i żebractwu, donoszenie zwierzchności o samowolnym wychodzeniu mieszkańców z gminy, przedsiębranie nakazanych środków zaradczych przeciw pożarom, pomorowi bydła, itp. klęskom żywiołowym, przedsiębranie środków przeciw wszelkiego rodzaju przestępstwom, wykonywanie w przepisanych prawem wypadkach wyroków sądu gminnego i innych władz sądowych, czuwanie nad przechowywaniem znalezionych w gminie rzeczy lub odebranych od osób podejrzanych rzeczy, broni itp. Z innych ważniejszych spraw, należących do kompetencji wójta należy wymienić: zwoływanie zebrań gminnych, wykonywanie ich uchwał, utrzymywanie dróg w należytym stanie, nadzór nad sołtysami, naznaczanie kwater dla wojska, zarządzanie funduszami gminy, wydawanie mieszkańcom paszportów, nadzór nad karczmami, austeriami i wszelkiego rodzaju zakładami i instytucjami (szkoły, ochronki, szpitale itp.). Wójt był podległy naczelnikowi powiatu. 
W 1876 roku ze względu na oszczędności gmina Bargły została zlikwidowana i w całości wcielona w granice gminy Kamienica Polska.W 1900 roku w skład gminy Kamienica Polska wchodziły następujące miejscowości: Adamów (folwark), Bargły (wieś), Borek (folwark), Dębowiec (wieś), Dębowiec (zagroda), Kamienica Polska (kolonia), Lepisz (folwark), Michałów (folwark), Młynek (folwark), Osiny (3 budki), Osiny (wieś), Poczesna (3 budki), Poczesna (folwark), Poczesna (wieś), Wanaty (wieś), Wypalanki (leśna zagroda), Zawada (wieś), Zawisna (wieś).
W okresie I wojny światowej gmina Kamienica Polska znalazła się pod okupacją niemiecką, a przedstawiciele gminy delegowani byli do sejmiku powiatowego.
Po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu niepodległości gmina Kamienica Polska znalazła się w powiecie częstochowskim, który został włączony do województwa kieleckiego.
Po 1918 roku zasadniczą zmianą w funkcjonowaniu samorządu gminnego było wprowadzenie Dekretem o ustanowieniu Rad Gminnych na obszarze byłego Królestwa Kongresowego z 27 listopada 1918 roku jako nowego organu Rady Gminnej (Dz. Praw RP, nr 18 poz. 48). W skład Rady wchodzili: wójt i 12 radnych wybieranych na 3 lata. Do zakresu działalności Rady należało: przygotowanie wniosków i budżetu na zgromadzenie Gminne oraz czuwanie nad wykonaniem jego uchwał; zawiadywanie nieruchomościami i funduszami, należącymi do gminy lub przez nią zarządzanymi; kierownictwo i dozór nad instytucjami i zakładami gminnymi; mianowanie, kontrola i usuwanie urzędników gminnych (za wyjątkiem pisarza gminnego); kontrola działalności wójta.
Na mocy Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 24 lutego 1923 roku o podziale gminy Kamienica Polska i utworzeniu gminy Poczesna w powiecie częstochowskim (Dz. U. RP nr 24 poz. 149) zmienione zostały granice gminy. Z gminy wiejskiej Kamienica Polska zostały wyłączone wsie: Poczesna, Bargły, Zawisna i Dębowiec oraz folwarki Poczesna, Adamów, Borek, Michałów, Młynek, osada leśna Lepisz oraz lasy skarbowe obszaru 3332 morgi. Z wymienionych miejscowości utworzono gminę wiejską Poczesna z siedzibą urzędu gminnego w Poczesnej. Pozostałe miejscowości gminy Kamienica Polska, a mianowicie: Kamienica Polska z folwarkiem Klepaczką oraz Zawada, Wanaty i Osiny utworzyły gminę wiejską Kamienica Polska z siedzibą urzędu gminnego w osadzie Kamienica Polska.
Następne zmiany w ustroju władz gminnych zostały wprowadzone ustawą z dnia 23 marca 1933 roku o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego (Dz. U. RP nr 35 poz. 294) i Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 2 sierpnia 1934 roku w sprawie wykonania ustawy o częściowej zmianie samorządu terytorialnego (Dz. U. RP nr 71 poz. 688). Źródło https://szukajwarchiwach.pl/8/68/0/-#tabZespol
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz