Pod auspicjami Częstochowskiego Towarzystwa Naukowego ukazała się książka zawierająca biogramy ludzi spoczywających na częstochowskiej nekropoli, plon 10-letnich wysiłków badawczych Juliusza Sętowskiego. Uroczysta promocja książki odbyła się w Teatrze im. Adama Mickiewicza 31 października 2005r. Zostały zaproszone także KORZENIE (autor książki jest prenumeratorem kwartalnika). Biogramy, w układzie alfabetycznym, tworzą intrygującą historię miasta na przestrzeni dwu stuleci. W przewodniku Sętowskiego figurują nazwiska kilku kamieniczan.
Wypada zacząć od Stanislawa Olszewskiego (1912 -1994), syna Antoniego, tkacza z Kamienicy Polskiej i Marianny z Sitków. Życiorys naszego krajana nadaje się na film sensacyjny z okresu drugiej wojny. Olszewski, nauczyciel z zawodu, w 1935 r. ukończył dywizyjny kurs podchorążych rezerwy piechoty w Katowicach w 73 pułku piechoty (wchodzącym w skład 23 DP), w 1937 r. otrzymał awans na podporucznika. W latach 1935-37 pracował jako rachmistrz w kopalniach w Osinach i Poraju, potem wrócił do wyuczonego zawodu nauczyciela (w Orlej w pow. szczuczyńskim). W sierpniu służył w kompanii przeciwlotniczej w Obszarze Warownym Wilno w 86 pp 19 DP. Po ucieczce z internowania w Kownie, przez Łotwę, Szwecję i Norwegię dotarł do Francji. Wraz z Samodzielną Brygadą Strzelców Podhalańskich uczestniczył w walce o Narvik. Po przegranej Francji poprzez Hiszpanię, Lizbonę i Gibraltar dostał się do Anglii. Przydzielony do VII Brygady Kadrowej Strzelców przeszedł przeszkolenie dywersyjne. Awansował na porucznika w 1943 r. W tym samym roku zrzucony został na spadochronie w rejonie Końskich. Przydzielony został do Kedywu Okręgu AK Lwów (odcinek w Zamarstynowie). Brał udział w odbiciu z więzienia członka NOW Jana Bojczuka „Wilka" oraz w akcji na fabrykę likierów Baczewskiego. Walczył w plutonie Kedywu w 1 kompanii w baonie saperów 19 pp AK 5 DP. Po rozwiązaniu AK pozostał w konspiracji na terenie Lwowa w organizacji NIE. Awansowany na kapitana. Aresztowany został przez NKWD 17 kwietnia 1945 r. i skazany na 15 lat katorgi. Przebywał w Workucie, Norylsku, u ujścia Jeniseju, w łagrach tajszeckich. W 1953 r. więziono go na Butyrkach w Moskwie. W 1955 przekazany władzom w Polsce, więziony na Służewcu. Po zwolnieniu mieszkał w Częstochowie. Od 1957 r. pracował w Spółdzielni Pracy „Twórczość" a potem Spółdzielni Tkaczy i Dziewiarzy w Kamienicy Polskiej. W latach 1974-1988 był nakładcą w Terenowych Zakładach Przemysłu Włókienniczego w Poraju. Zmarł w Częstochowie. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy i Krzyżem Walecznych. Spoczywa na Kulach w kwaterze 81, rząd XIV, grób 8. Kolejny kamieniczanin spoczywający na Kulach to Edward Krojcberg (1904-1965), syn Ignacego Kreutzberga. Absolwent gimnazjum im. R. Traugutta w Częstochowie, uczestnik kampanii wrześniowej, jeniec obozu w Woldenbergu. Po wojnie pracował w częstochowskiej spółdzielni „Włókniarz" a następnie w PSS Jedność". W latach 50. i 60. był dyrektorem Zakładów Przemysłu Lniarskiego „Warta". żonaty z Wandą Tylko. Pochowany w kwaterze 92, rząd 1. grób 19. Na Kulach spoczywają bracia Łebkawie: Kazimierz (1893-1943) i Mie-czyslaw (1891-1953). Byli synem Jana Łebka, piekarza i Marii z Kapuścińskich. Starszy Mieczysław służył w Legionach, jako ochotnik walczył w 1920 r. Pracował w częstochowskim Sejmiku Samorządowym. W 1939 r. walczył w stopniu chorążego rezerwy. Wzięty do niewoli pod Lwowem przebywał w oflagu. W 1941 r. wrócił do Częstochowy. Pracował w Zarządzie Miasta Częstocho-wa. W małżeństwie ze Stanisławą Keller miał trzy córki: Wandę, Mirosławę i Barbarę. Pochowany w kwaterze 31, rząd IX, grób 12. Kazimierz Łebek także był ochotnikiem w wojnie 1920 r. Pracował jako krawiec w Częstochowie. Pełnił funkcję prezesa Towarzystwa śpiewaczego Chóru Katedralnego i należał do Chóru Męskiego „Pochodnia". Działał w Częstochowskim Towarzystwie Cyklistów i Klubie Sportowym „Victoria". Żonaty z Marianną SIęzak, miał syna Włodzimierza i trzy córki: Kazimierę, Barbarę i Marię. Pochowany w kwaterze 12, rząd XV, grób14. W 1929 r. odznaczony Orderem Zasługi II klasy. Warto dodać, że brat wyżej wspomnianych Leon (1895-1969), członek PPS, walczył jako oficer w Armii Ochotniczej w 1920 r. Czwarty brat - Zygmunt Wilhelm (ur. 1890) zmienił nazwisko na Łebkowski, byl policjantem w Miechowie i Ostrowcu Świętokrzyskim. Zamordowany w Twerze, pogrzebany w Miednoje. Częstochowska rodzina Ficenesów ma swe korzenie w Kamienicy Polskiej. Tu urodził się bowiem Józef Ficenes (1868-1939), syn Józefa i Marianny z Hoffmanów. Był właścicielem Wapienników w okolicach Częstochowy i kilku kamienic w mieście. Był założycielem Towarzystwa Pożyczkowo-Oszczęd-nościowego, dyrektorem Towarzystwa Kredytowego, członkiem Rady Towarzystwa Wzajemnego Kredytu. W okresie międzywojennym był ławnikiem i członkiem Rady Nadzorczej Spółdzielczego Banku Ludowego. Żonaty z Heleną Sejfried. W książce Juliusza Sętowskiego swój biogram ma ks. Zygmunt Sędzimir (1881-1933), proboszcz parafii Kamienica Polska w latach 1908-1931, poseł na Sejm 1919 r., z ramienia Polskiego Zjednoczenia Ludowego. Od 1923 r. działacz PSL „Piast", organizator od 1931 r. Akcji Katolickiej na szczeblu diecezji, dyrektor „Caritasu". Odznaczony papieskim medalem „Pro Ecclesia et Pontificae". Pochowany w kwaterze 8 , rząd 1, grób 8. (...). Należałoby w tym miejscu zgłosić postulat opracowania przewodnika po cmentarzu w Kamienicy Polskiej. Zasługuje bowiem na monografię na równi z cmentarzami miejskimi. To zajęcie dla przyszłych adeptów historii. Być może są tacy pośród uczniów miejscowych szkół: gimnazjum i liceum. (ak)
Juliusz Sętowski Cmentarz Kule w Częstochowie, Przewodnik biograficzny. Częstochowa 2005. Źródło: Kwartalnik ,, Korzenie” , nr55 , R. XV, 4 /2005
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz